غذاهای نفاخ و رژیم ضد نفخ
برای خیلی از ما پیش آمده که بعد از خوردن غذای خاصی احساس پُری در شکم داشته ایم و متوجه تورمی در معده مان شده‌ایم که اصطلاحا به آن نفخ می گویند.
نفخ حالتی است که در آن معده یا ناحیه ای از شکم احساس پُری و سفتی ناراحت کننده ای پیدا می کند.
این روزها به دلیل تغییر عادات غذایی، افراد بیشتر دچار نفخ می شوند. زندگی ماشینی به دنبال وقت کم، مشغله زیاد و استرس فراوان، حداقل عارضه ای را که برای هریک از ما می تواند داشته باشد، نفخ چند ساعته است که در صورت تداوم آزاردهنده خواهد بود.
اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید بهتر است این مطلب را به دقت دنبال کنید و پاسخ سوالات تان را در گفتگوی سلامت با دکتر کشاورز متخصص تغذیه بیابید.
آقای دکتر! اصلا چرا نفخ می کنیم؟
در کل برخی از مواد غذایی مثل میوه ها ایجاد کننده ی نفخ هستند چرا که این گروه از مواد غذایی حاوی ترکیبات قندی هستند که دستگاه گوارش انسان، آنزیمی که برای هضم این ترکیبات لازم است را ندارد. ترکیبات قندی مثل رافینوز و استاکیوز ترکیباتی سه قندی و دو قندی با چنین خاصیتی هستند.
این ترکیبات در چه غذاهایی یافت می شود؟
این ترکیبات علاوه بر این که در برخی حبوبات یافت می شوند، در برخی سبزیجات نظیر چغندر هم وجود دارند و هضم نشدن شان سبب تخمیر شدن در روده و تولید گاز و بعد هم احساس پُری و نفخ می شود.
علاوه بر این ها خوردن نوشابه‌های گازدار، هوای بلعیده شده هنگام غذا البته در حجم بالا، یبوست و حتی استرس و ناراحتی های روزانه هم می تواند سبب دردناک شدن شکم و نفخ شود.
اما گاهی علت نفخ، بیماری به نام سندروم روده تحریک پذیر یا کولیت عصبی است و چون سیستم روده‌ای با اعصاب روده‌ای کنترل می شود، کولیت های عصبی و سندرم روده تحریک پذیر با استرس روانی نیز شدت می یابد. انسداد روده هم ممکن است با ایجاد این عارضه همراه باشد.
برخی از بیماری ها نظیر دیابت، اختلالات تیروئیدی و بیماری های التهابی نیز می توانند فرد را با نفخ رو به رو کنند.
عفونت ها و رشد بیش از حد باکتری ها نیز در روده می تواند سبب نفخ شود. به طوری که یکی از علایم وجود میکروب هیلکوباکترپیلوری که خود عامل زخم معده است همین نفخ های پی در پی هستند.
گفتید یبوست هم نفخ ایجاد می کند؛ چه طور؟
باید بگوییم از آن جا که علت این بیماری اختلال در حرکت روده و کند بودن حرکات در این ارگان است تجمع گاز و ایجاد درد و ناراحتی از علایم این بیماری به حساب می آیند.
آیا نفخ برای افرادی که به این حالت دچار می شوند، خطر دارد؟
در صورتی که این مشکل با گروهی از علایم هشدار دهنده مثل کاهش وزن، کم خونی، اسهال و علایم سوء جذب همراه باشد، نیاز به بررسی های دقیق تری دارد تا با تشخیص علت ایجاد کننده و حذف آن درمان شود.
در افراد مسن در صورتی که نفخ به طور ناگهانی بروز کند، باید به عنوان یک موضوع مهم جدی گرفته شود اما اگر علت خاصی برای آن مشخص نشد با کنترل غذاها و استرس درمان پذیر است.
افرادی که زیاد نفخ می کنند از چه غذاهایی باید بپرهیزند؟
قطعا مصرف غذاهای نفاخ مثل حبوبات، برخی میوه ها و سبزی ها باید کنترل شده باشد. از این‌رو برای شما چند توصیه را پیشنهاد می کنیم:
اول اینکه مصرف میوه ها باید کمتر شود یا به دفعات و در هر وعده به میزان کمی میل شوند. به طور مثال مصرف میوه‌هایی نظیر هندوانه باید محدود شود.
دوم، حبوبات را قبل از مصرف در آب به مدت چند ساعت خیس کرده و بعد از دور ریختن آب آن، بپزید چرا که با این کار ترکیبات قندی وارد آب شده و شدت نفخ پایین می آید.
سوم این که مقدار موز، سیر، کلم و پیاز مصرفی را نیز محدودتر کنید.
پس می توان چنین نتیجه گرفت، در صورتی که علایم هشدار دهنده با نفخ همراه نباشد، با رعایت نکات ظریف و اصلاح عادات غذایی البته در کنار کاهش استرس، نفخ بهبود پیدا کرده و کمتر می شود.
به علاوه، می توان از ضد نفخ های طبیعی مثل عرق نعناع، رازیانه، کنستانتره زیره برای درمان 90 درصد از موارد نفخ استفاده کرد. در واقع در صورتی که نفخ شدید و بیمارگونه نباشد به کمک درمان های گیاهی قابل کنترل است.
مژگان کریمی
اگر می خواهید با کارشناسان تغذیه ی سایت درباره رژیم های غذایی مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
اگر می خواهید با پزشکان سایت درباره این بیماری مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید.
*مطالب مرتبط:
چند راهکار ساده برای کاهش درد معده
کاهش ناراحتی های معده و گوارشی
مشکلات ناشی از عدم هضم غذا و درمان آن
خوراکی های ضد زخم معده، نفخ و ...
بخش تغذیه و سلامت تبیان
